Tygodnik lechia.gda.pl nr 191 (8/2009)
17 marca 2009
GŁOSEM SPIKERA
Ekstra bramkarze
Jedna z piłkarskich prawd mówi, że drużynę buduje się od własnego pola karnego. Na tym terenie, przynajmniej z założenia, niekwestionowanym królem winien być bramkarz. Kontynuując cykl publikacji z serii „Ekstra…” kolej na goalkeeperów, którzy strzegli bramki Lechii Gdańsk w meczach najwyższej klasy rozgrywkowej.
MARCIN GAŁEK
Gdańsk
Trwający właśnie sezon jest 18 - tym (wliczając jeden sezon jako Lechia/Olimpia), w którym biało – zieloni występują w ekstraklasie. Rozegrali łącznie 430 meczów (stan na dzień 17.03.2009 r.). Bramki gdańskiego zespołu strzegło w tym czasie 18 graczy.
NIEKWESTIONOWANY KRÓL
Wśród bramkarzy Lechii, którzy bronili jej barw na boiskach ekstraklasy zdecydowanym „NAJ…” jest Henryk Gronowski. Wystarczy stwierdzić, iż w niemal 40% spotkań rozegranych przez gdański klub, właśnie on strzegł bramki biało-zielonych. Miało to miejsce w latach 1949 – 1961. Nie ma on sobie równych także w klasyfikacjach stworzonych pod względem ilości meczów bez straty gola oraz ilości meczów zakończonych zwycięstwem Lechii. Jest on także jedynym goalkeeperem - lechistą, który dostąpił zaszczytu strzeżenia bramki reprezentacji Polski. Rozegrał wprawdzie zaledwie jeden mecz w koszulce z orłem na piersi (1957: Polska – Finlandia 4:0), ale jego pech polegał na tym, iż przegrywał walkę o reprezentacyjny trykot z Edwardem Szymkowiakiem. Gronowskiemu przypadła rola wiecznie drugiego. W Lechii nie znajdował jednak konkurencji i do dziś pozostaje najwybitniejszym jej graczem na pozycji bramkarza.
TRÓJKA NA…SPADEK
Swoistą ironią losu jest fakt, iż trzech dotychczas najlepszych, pod względem ilości gier, zachowanych czystych kont oraz meczów, w których gdańszczanie zwyciężali, bramkarzy łączy fakt, iż doznali oni goryczy degradacji z ekstraklasy. Henryk Gronowski był członkiem drużyn, które nie utrzymały się w ekstraklasie w latach 1949 i 1953. Drugi, we wspomnianych klasyfikacjach, Janusz Stawarz spadł do II ligi w 1988 r., zaś Mieczysław Sztuka grał w drużynie żegnającej się z najwyższym szczeblem ligowym w roku 1963.
DZIEWIĘĆ PONAD DZIESIĘĆ
Dziesięć meczów i więcej rozegrało dotychczas zaledwie dziewięciu bramkarzy. Wyczyn ten nie powiódł się żadnemu z konkurentów Gronowskiego. Józef Pokorski strzegł bramki biało – zielonych w pierwszym meczu w historii klubu w ekstraklasie (20.03.1949 Cracovia – Lechia 5:1). Potem nadeszła era Gronowskiego, którego zastąpił, w 1961 roku, w roli etatowego bramkarza - Władysław Uścinowicz, a sezon później Sztuka. Pozostali gracze tego okresu bronili bramki Lechii epizodycznie.
W latach 80 – tych ubiegłego stulecia, oprócz Stawarza, jedynie Marek Woźniak może się pochwalić stałym miejscem w bramce Lechii. Jednak od chwili, gdy Janusz Stawarz przestał borykać się z problemami zdrowotnymi, Woźniak stał się niemal etatowym rezerwowym. Jednak może się on pochwalić niezwykłą skutecznością w kwestii zachowania czystego konta w meczu. Udało mu się to aż w 8 z 18 rozegranych gier na poziomie ekstraklasy.
W gronie czołowych bramkarzy Lechii znaleźli się także obaj zawodnicy Lechii/Olimpii: Piotr Wojdyga i Dariusz Gładyś. Ich wysokie notowania wynikają też z faktu, iż w sezonie 1995/96 lechiści rozegrali aż 32 ligowe mecze. „Magiczną” granicę dziesięciu spotkań w bramce ekstraklasowej Lechii przekroczył też znajdujący się aktualnie w kadrze biało – zielonych Mateusz Bąk, a Pawłowi Kapsie niewiele już brakuje do występu nr 10.
NAJDŁUŻSZE ZERO
Najdłuższą passą bez straconej bramki pochwalić może się oczywiście Henryk Gronowski. Wynosi ona 591 minut. Została zapoczątkowana w ostatnim meczu sezonu 1958, kiedy to Lechia pokonała w Gdańsku Legię 3:1. Honorowego gola dla wojskowych zdobył w 42 minucie Marceli Strzykalski. Początek kolejnego sezonu był nadzwyczaj udany dla gdańskiej defensywy. Lechiści nie stracili bramki aż w kolejnych sześciu meczach! Dopiero w 3 minucie meczu VII kolejki, w Krakowie z Wisłą, Stanisław Adamczyk przerwał wspaniałą serię Gronowskiego i całej gdańskiej defensywy.
Natomiast najdłużej niepokonanym goalkeeperem, licząc od jego debiutu w Lechii jest Janusz Stawarz, który wiosną 1985 roku był niepokonany przez 171 minut (90 minut Górnik Wałbrzych – Lechia; 81 minut Lechia – Bałtyk Gdynia).
KONTYNUACJA
Lechia po latach powróciła w szeregi ekstraklasy. Znów jak za dawnych lat emocjonujemy się przy Traugutta meczami na najwyższym krajowym poziomie. Trwa w najlepsze rywalizacja o miejsce w bramce Lechii. Mateusz Bąk i Paweł Kapsa (ich dane zdobywców ujęto w poniższych zestawieniach pogrubioną czcionką) stopniowo wspinają się w klasyfikacjach wszechczasów bramkarzy gdańskiego klubu. Istnieją zatem szanse, aby poszczególne tabele uległy istotnym zmianom. Jeżeli piłkarze biało-zielonych zadomowią się w krajowej elicie to możliwym jest, że któryś z nich zagrozi pozycji Henryka Gronowskiego. A może nowym liderem zostanie ktoś zupełnie inny? Odpowiedź na to pytanie to jednak odległa sprawa. Przy dzisiejszym systemie rozrywek, szansa na zdetronizowanie Gronowskiego zaistnieje najwcześniej za niewiele ponad 5 lat…
Ilość gier/pełnych (minut gry) - (stan na dzień 17.03.2009 r.)
164/158 - Henryk Gronowski (14.473 minut)
98/98 – Janusz Stawarz (8.820 minut)
36/35 – Mieczysław Sztuka (3.195 minut)
22/20 - Władysław Uścinowicz (1.890 minut); Piotr Wojdyga (1.879 minut)
20/16 - Józef Pokorski (1.617 minut)
18/17 – Marek Woźniak (1.551 minut)
12/12 - Mateusz Bąk (1.080 minut)
12/10 – Dariusz Gładyś (1.001 minut)
8/8 – Paweł Kapsa (720 minut);
8/7 – Tadeusz Fajfer (699 minut);
8/5 – Marcin Potrykus (605 minut)
6/5 - Andrzej Ilkiewicz (495 minut)
2/2 - Henryk Dąbrowski (180 minut)
2/0 - Józef Piekuta (90 minut)
1/1 - Krzysztof Adamczyk (90 minut); Jerzy Klaman (90 minut)
1/0 - Janusz Łuczak (45 minut);
Ilość meczów bez straty gola - (stan na dzień 17.03.2009 r.)
56 - Henryk Gronowski
35 – Janusz Stawarz
11 - Mieczysław Sztuka
8 - Marek Woźniak
6 – Piotr Wojdyga
5 - Władysław Uścinowicz
4 – Mateusz Bąk
3 – Dariusz Gładyś, Andrzej Ilkiewicz, Marcin Potrykus
2 - Paweł Kapsa
1 - Tadeusz Fajfer, Józef Pokorski
Ilość meczów zakończonych zwycięstwem Lechii - (stan na dzień 17.03.2009 r.)
55 - Henryk Gronowski
25 – Janusz Stawarz
9 – Mieczysław Sztuka
8 - Piotr Wojdyga
6 - Władysław Uścinowicz
4 - Andrzej Ilkiewicz, Józef Pokorski, Marcin Potrykus, Marek Woźniak
3 - Mateusz Bąk, Dariusz Gładyś, Paweł Kapsa
1 - Tadeusz Fajfer, Józef Piekuta